Tamin’ny volana Mey 2017, ny fandroahana an-kery nitranga tao Morakenda Ankadimbahoaka Andrefana anatin’ny kaominina Miadanandriana Ampefy dia nandrava tafo enina ambi-roapolo (26) sy niteraka fahaverezan’ny ho enti-miainan’ny mponina roan-jato (200). Izany fandroahana an-kery izany dia tsy nanaja ny fenitra iraisam-pirenena fampihatra amin’ny tranga toy izany, izay manery amina fanajana fepetra samihafa toy ny famoriana mialoha ny mponina voakasika hifanazavana aminy, ny fametrahana rafitra iarahana mitantana ny raharaha, ny tsy fampiasàna herisetra, ny fiaraha-mandinika momba izay toerana hamindra-monina ary ny fanonerana ny fahavoazana nateraky ny fandroahana. Ankehitriny dia mahavaky fo ny mahazo ireo voaraoka aman-jatony.
Fanampin’izay, ireto fandroahana an-kery voalaza eo ambony ireto dia nandika an-kitsirano ny Dina iraisam-pirenena momba ny zo ara-toekarena, ara-piarahamonina sy ara-kolo-tsaina na « Pacte international sur les droits économiques, sociaux et culturels » -PIDESC-, (ny Dina afrikanina momba ny Zon’Olombelona sy ny an’ny Vahoaka (« Charte Africaine des Droits de l’Homme et des Peuples ») ary ny Lalam-panorenana Malagasy 2010 izay miaro ny zon’ny tsirairay iaina anaty filaminana sy ny fiadanan’ny fianakaviany ary ny zony hizaka ny fananany. Ireto fandroahana an-kery ireto dia nandika ny zon’ny tsirairay hanana fonenana sahaza araka izay arovan’ny PIDESC sy ny Dina afrikanina momba ny Zon’Olombelona sy ny an’ny Vahoaka izay samy nankatoavin’i Madagasikara ka samy mirakitra zo miaro manoloana ny fandroahana an-kery. Ambonin’izany, ireto fandroahana ireto dia nanohitra ny foto-kevitra hijoron’ireo lalàna mahakasika ny fananan-tany eto Madagasikara izay manaiky fa tompon’ny tany amin’ny fomba ara-dalàna ireo izay mipetraka amin’ny sombin-tany tsy vita titra.
Mamy Mampionona Jean Claudie (69 taona), Rasata Robert Manendrika (60 taona), Saholinirina (49 taona) ary Rahelimalala Lucie (40 taona, renin-jaza 2 taona) dia nosamborina sy nogadraina efa ho enim-bola noho ny hoe « herisetra » sy « hetraketraka » satria izy ireo nanohitra ny herim-pamoretana tonga nandroaka azy tamin’ny taniny izay nivelomany nandritra ny telopolo taona. Hiatrika ny Tribonaly (Tribunal d’Instance)-n’i Miarinarivo izy ireo izao faha-29 novambra izao miaraka amin’ny mponina hafa miisa valo ambin’ny folo (18) izay nanohitra ihany koa ny fandroahana azy.
Manoloana izany, ny CRAAD-OI sy ny Fikambanana TANY miaro ny Tany Malagasy dia manantitra ny Antso izay efa nataony tamin’ny Fanambarany tamin’ny 16 oktobra 2017 ho an’ireo Tompon’andraikitra voakasika, hanaiky fa tsy nanao afa-tsy niaro ny zony fototra sy ny taniny ireo voampanga ary
- hitazona ao an-tsaina fa tsy misy toe-javatra manokana azo hanamarinana fanitsakitsahana ny zo maha-Olombelona ;
- handidy ny fanafahana vonjimaika sy tsy misy fepetra ireo voafonja efatra (4) ;
- hanafoana ireo fiampangana rehetra natao tamin’ireo mponina valo ambin’ny folo (18) hafa ;
- handray anjara amin’ny fanarenana ny Fanjakàna tan-dalàna amin’ny fandalàna ny fanajàna ny Lalàna manan-kery sy ny zo fototry ny Olom-pirenena Malagasy.
21 Novembra 2017
Amin’ny anaran’ny Centre de Recherches et d’Appui pour les Alternatives de Développement – Océan Indien (CRAAD-OI) : RandriamaroZo, Mpandrindra ; craad.madagascar@gmail.com ; http://craadoi-mada.com
Amin’ny anaran’ny Fikambanana miaro ny Tany Malagasy – TANY (Collectif pour la defense des terres malgaches – TANY) Rakotondrainibe Mamy, Filoha ; patrimoine.malgache@yahoo.fr ; http://terresmalgaches.info